Duintrappen

Duinovergangen zijn er in vele soorten en maten. Bijvoorbeeld met een houten of betonnen trap. Enkele paviljoenhouders hebben aangegeven de duinovergang niet veilig en bereikbaar te vinden voor bezoekers. Een trap in het donker kan fysiek onveilig zijn. Dit wordt versterkt als de trap verouderd is of aan een onderhoudsbeurt toe is.

De gemeente heeft twee pilots uitgevoerd die een voorbeeld geven van trapverlichting. Meer weten? Bekijk dan de factsheet onderin deze pagina.

Voorwaarden verlichting op trappen

Voorwaarden verlichting op duintrappen (alleen buiten De Manteling):

De trap is op een overgang direct leidend naar een strandpaviljoen (al dan niet met strandslaaphuisjes)
Het licht schijnt waar het een functie heeft dus óp de traptreden
Minimale uitstraling naar de omgeving:
- er is geen/ minimaal zicht direct op de lichtbron (goed in armatuur verborgen)
- geen zichtbaarheid van het licht van een afstand van 150 meter
- het licht straalt naar beneden, minimaal zijwaarts en zeker niet naar boven
- zeker in open landschap is het belangrijk de verlichting zorgvuldig te kiezen, omdat veel producten in dit segment het licht zijwaarts/naar boven uitstralen
- de lichtpunthoogte is maximaal 0,75 meter of niet hoger dan de trapleuning
De verlichtingssterkte is zo laag mogelijk, gemiddeld 1 lux gemeten over de horizontale delen van de trap (zie voetnoot 1)
De verlichtingssterkte is maximaal 40 lux onder een individueel armatuur en 10 lux onder een lichtsnoer op een trap. Tussen individuele armaturen moet de trap donker zijn.
De verlichting aan één zijde aanbrengen van trap (dus links of rechts of om en om maar niet dubbelzijdig).
De lichtkleur is amber, vanwege de aanwezigheid van vleermuizen in het kustgebied. Voor natuurbescherming kan afgeweken worden van deze kleur (zie voetnoot 2).
Het gaat om oriëntatieverlichting. Losse lampjes staan zo ver mogelijk uit elkaar. Waar de fysieke veiligheid in gevaar is, kan voor meer gelijkmatigheid worden gekozen bijvoorbeeld een lichtsnoer.
De bewegingsruimte van nachtdieren zo min mogelijk doorkruisen (liever onderbroken verlichting dan een doorgaande streep licht).
Het licht schakelt niet op een bewegingssensor, vanwege de invloed (schrikeffect) op fauna.
Licht op zijn vroegst aanschakelen bij zonsondergang en uitschakelen binnen een half uur na sluiting of sluitingstijd.
Er is zo veel mogelijk uniformiteit in verlichting
Voorkeur heeft energiezuinige verlichting

Voetnoot 1: Deze grenswaarde is gekozen omdat deze

gelijk is aan grens die de NSVV stelt in haar Richtlijn Lichthinder (tabel 7.9) voor de nachtelijke verlichtingssterkte veroorzaakt door openbare verlichting op de gevel van bebouwing in natuurgebieden (Richtlijn Lichthinder tabel 7.9)
haalbaar lijkt bij meting aan een bestaande trap met een lichtsnoer

Voetnoot 2: Bepaalde vleermuissoorten worden niet door amberkleur verstoord, trekvogels niet door blauw-groenlicht

Denk ook aan vereisten van andere partijen

De gemeente staat op sommige gebieden in principe licht toe maar de initiatiefnemer moet nog wel zelf:

overleggen met de eigenaar van de grond
soms: overleg met Waterschap over impact op kwaliteit van waterkering
soms: (verkennend) onderzoek natuurwetgeving in overleg met provincie

Lichtsnoer in trapleuning

Recentelijk zijn er nieuwe trappen aangelegd met in de leuning een sleuf geschikt om een lichtsnoer in te hangen. De treden worden gelijkmatig aangelicht waardoor de trap eenvoudiger beloopbaar is dan in het donker en ook in vergelijking met de kleinere lampjes zoals hierboven afgebeeld. De trap is van een afstand goed zichtbaar in het open landschap. Dit vergroot de zichtbaarheid voor het paviljoen en de oriëntatie voor bezoekers van het gebied. Nadeel is de impact op het vaak donkere landschap. Onbekend is de mate waarin de doorlopende lichtlijn een barrière vormt voor zoogdieren.

Documenten

Factsheet duintrappen (877 KB)